در قسمت گذشته با برخي از رويدادهايي كه در روايت‌هاي اسلامي از آنها به عنوان رويدادهاي پيش از ظهور ياد شده آشنا شديم.چنان كه گفته شد اين رويدادها همه در فاصله‌اي دور از عصر ظهور واقع شده‌اند و پيشگويي آنها از سويي ائمه‌معصومين(ع) موجب اطمينان و اعتماد مردم به صدق وعده پيشوايان دين نسبت به رويدادهاي نزديك به عصر ظهور مي‌شود.
از اين قسمت به بعد رويدادهايي را كه وقوع آنها در فاصلة نزديك به عصر ظهور پيشگويي شده مورد بررسي قرار مي‌دهيم.
اشاره‌اي اجمالي و كلي به حوادث پيش از ظهور
مجتبي‌السادة
ترجمه: محمود مطهري‌نيا
اشاره :
در قسمت گذشته با برخي از رويدادهايي كه در روايت‌هاي اسلامي از آنها به عنوان رويدادهاي پيش از ظهور ياد شده آشنا شديم.چنان كه گفته شد اين رويدادها همه در فاصله‌اي دور از عصر ظهور واقع شده‌اند و پيشگويي آنها از سويي ائمه‌معصومين(ع) موجب اطمينان و اعتماد مردم به صدق وعده پيشوايان دين نسبت به رويدادهاي نزديك به عصر ظهور مي‌شود.
از اين قسمت به بعد رويدادهايي را كه وقوع آنها در فاصلة نزديك به عصر ظهور پيشگويي شده مورد بررسي قرار مي‌دهيم.
بخش اول - علامات پيش از ظهور
احاديثي كه حوادث ايّام نزديك به ظهور را ترسيم و محدوده آن عصر را مشخص مي‌كنند مي‌توان به چهار قسمت زير دسته‌بندي كرد:
1. عصر ظهور
در برخي از احاديث شريفه ما ويژگيهاي كلي و عمومي ظهور به همراه اشاره‌اي به برخي جريانات مشخص آن زمان ديده مي‌شود كه از جمله آنها مي‌توان به حديث مفصلي كه گفتگوي آميخته باناباوري زياد سلمان با حضرت رسول(ص) را در مراسم حج بيان مي‌كند ـ كه در شماره‌هاي پيشين آورديم ـ اشاره كرد.
2. سال‌هاي ظهور
احاديثي كه به بررسي سال‌هاي ظهور مي‌پردازند، حوادث، اتفاقات و نشانه‌هاي بيشتري را بيان مي‌كنند و گستره محدودتري را به تصوير مي‌كشند كه از جمله آنها همان علاماتي است كه از كتاب الارشاد
شيخ مفيد در پايان بخش پيشگويي‌هاي ائمه(ع)
آورديم.
در احاديث ديگر هم چنين آمده است:
امام صادق(ع) فرمودند:
زماني كه مردم در عرفات ايستاده‌اند، وقتي سواري كه بر شتري تيزپا نشسته آنها را از مرگ خليفه خبردار مي‌كند و با مرگ او فرج آل محمد(ص) و همه مردم مي‌رسد. 1
ابوبصير مي‌گويد: از امام صادق(ع) شنيدم كه مي‌فرمودند:
كسي كه مرگ عبدالله را براي من ضمانت كند من هم ظهور قائم را براي او ضمانت مي‌كنم.
سپس فرمودند:
وقتي عبدالله بميرد مردم پس از او با كسي متحد نشوند! ان‌شاءالله و اين جريان بدون امامتان آرام نمي‌شود و حكومت و سلطنت سالانه و طولاني مدت از بين مي‌رود، مدت سلطنت‌هاي پادشاهان به ماه و روز نمي‌كشد. پرسيدم: آيا اين دوران طول مي‌كشد؟ فرمودند: «هرگز!» 2
از امام باقر(ع) نقل شده كه فرمودند:
وقتي بني‌فلان به خاطر چيزي كه ميان آنهاست دچار تشتت و اختلاف شدند منتظر فرج باشيد و فرج شما جز با اختلاف بني‌فلان محقق نمي‌شود پس آنگاه كه گرفتار اختلاف شدند چشم انتظار صيحه‌اي در ماه رمضان و قيام قائم(ع) باشيد كه خدا هرچه را بخواهد انجام مي‌دهد.قائم قيام نمي‌كند و شما هم آنچه را عاشقش هستيد نخواهيد ديد تا وقتي بني‌فلان بر سر آنچه در بينشان است مبتلا به اختلاف و درگيري شوند و وقتي چنين شد مردم به آنها (ملكشان) طمع مي‌كنند و وحدت ويكپارچگي‌ازبين‌مي‌رودو سفياني شورش مي‌كند. سپس‌ادامه‌دادند،بني‌فلان‌بالاخره سلطنت خواهند كرد و پس از پادشاهي، آنها به اختلاف دچار مي‌شوند و سلطنتشان به باد مي‌رود و حكومتشان پراكنده و متشتت مي‌شود... 3
3. سال ظهور
در اين قسمت احاديث به طور دقيق حوادثي را بيان مي‌كنند؛ خصوصاً در نيمه دوم سال كه از شورش سفياني در رجب شروع مي‌شود و با نداي آسماني در طبق نظام عددي يا رقمي و بر حسب تقويم اسلامي سال ظهور فرد است و روز طلوع آن خورشيد تابان هم شنبه دهم محرّم الحرام كه مصادف با عاشوراي حسيني است ماه رمضان و شهادت نفس زكيه در 25 ماه ذي‌حجة ادامه مي‌يابد و به ظهور نور مبارك حضرت مهدي(ع) در عاشورايي كه با شنبه مصادف شده است ختم مي‌شود.اين روايات علامت‌هاي حتمي ظهور را كه مدتي پيش از آن واقعه عظيم واقع مي‌شود در برمي گيرد و از مسلماتي است كه به آنها يقين داريم و معتقديم در مورد آنها بدأ 4 (تقديم و تأخير ناشي از برخي علل) رخ نمي‌دهد.
همه مؤمنان لازم است كه اين نشانه را به خوبي بشناسند و كساني را كه به دروغ ادعاي مهدويت كردند با كمك آنها به راحتي و با قاطعيت تكذيب كنند. پس از وقوع اين علائم حتمي است كه فرج مؤمنين مي‌آيد و خداوند تبارك و تعالي درد سينه‌هايشان را شفا داده و پريشاني را از دل‌هاي ايشان مي‌زدايد.
تمامي ائمه(ع) وقتي كه از حضرت مهدي(ع) و علائم ظهور ايشان و نزديكي قيامشان صحبت مي‌كرده‌اند در برخي موارد متذكر مي‌شده‌اند كه بعضي از اين نشانه‌ها از حتميات ظهور است و به طوري كه اگر آنها محقق نشده باشند حضرت مهدي(ع) ظهور نخواهند كرد.
4. نشانه‌هاي برپايي قيامت
اين نشانه‌ها كه عبارتند از خارج شدن جنبنده‌اي از زمين (دابة‌الارض) كه با مردم صحبت مي‌كند و طلوع خورشيد از مغرب و آتشي كه از عمق زمين خارج مي‌شود و مردم را به سوي محشر و قيامت سوق مي‌دهد و... از جمله رواياتي كه به تبيين آنها مي‌پردازد اين حديث است كه حضرت امير(ع) فرمودند كه حضرت رسول(ص) مي‌فرمودند:
ده چيز حتماً پيش از قيامت خواهد آمد: سفياني، دجال،دود، جنبده (دابة)، خروج حضرت مهدي(ع) و طلوع خورشيد از مغرب و فرود آمدن عيسي و فرو رفتن زمين در مشرق و فرو رفتن درجزيره العرب و آتشي كه از اعماق زمين
خارج مي‌شود و مردم را به سوي محشر سوق مي‌دهد. 5
بخش دوم ـ علامت‌هاي مخصوص سال ظهور
به زودي به حوادثي كه در اين سال بروز پيدا مي‌كند اشاره مي‌كنيم. سالي كه به زودي با نشانه‌ها و حوادث سال مشرف به ظهور امام بزرگوارمان حضرت مهدي(ع) است همراه خواهيم شد.آن گونه كه طبق ترتيب زماني آنها در روايات معصومين(ع) بيان شده تا به آرزو و هدف خويش نايل شويم مومنان تصوري كلي و فراگير از اين حوادث و نشانه‌ها وبا علم به اينكه آنها جزء حتميات هستند داشته باشند. اين علائم حتمي آن طور كه در روايات زيادي از آنها ياد شده پنج نشانه‌اند؛ امام صادق(ع) فرمودند:
پنج چيز قبل از قيامت قائم(ع) مي‌باشند:
1- يمني 2- سفياني 3- منادي‌اي كه از آسمان ندا مي‌دهد 4ـ فرو رفتن (خسف) در بيابان 5ـ كشته شدن نفس زكيه.
حوادث سال ظهور بسيار زيادند كه به بارزترين و آشكارترين آنها ـ البته با توجه به ترتيب زماني آنها به قدري كه با توجه به رواياتي كه در دسترس داريم و امكان آن وجود داشته باشد ـ اشاره مي‌كنيم. پيش از ورود به بحث لازم است به حوادثي كه به طور اجمالي به آنها اشاره شده و به طور كلي و عمومي بر سال ظهور و ويژگيهاي آن دلالت مي‌كند نظري بيفكنيم.
1. فرد بودن رقم سال ظهور
از امام صادق(ع) نقل شده كه فرمودند:
حضرت جز در سال فرد مانند يك، سه، پنج، هفت يا نه قيام نمي‌كنند. 7
اين حديث سال ظهور را به طور اجمالي معرفي مي‌كند و ليكن زمان ظهور مبارك حضرتش را برخي احاديث دقيق‌تر مشخص مي‌كنند. ابوبصير از امام صادق(ع) نقل كرده‌اند:
در روز عاشورا كه روز به شهادت رسيدن حسين بن علي(ع) مي‌باشد قيام خواهند كرد: «گويا در روز شنبه‌اي كه عاشورا است با او هستم در حالي كه ميان ركن و مقام ايستاده و جبرئيل در مقابلش براي بيعت با او دعوت مي‌كند و شيعيان از نقاط مختلف زمين با طي الارض به سوي او مي‌شتابند كه با او بيعت كنند و خداوند تبارك و تعالي به وسيله ايشان زمين را همان‌طور كه از ظلم و جور پر شده از عدالت و دادگستري پر كند.
با توجه به اين روايت‌ها و ديگر روايات كه در دسترس داريم مي‌توانيم بعضي از ويژگيهاي سالي را كه ان‌شاءالله ظهور خواهند كرد بيان كنيم كه طبق نظام عددي يا رقمي و بر حسب تقويم اسلامي سال ظهور فرد است و روز طلوع آن خورشيد تابان هم شنبه دهم محرّم الحرام كه مصادف با عاشوراي حسيني است.
2. سالي همراه با باران فراوان
از نشانه‌هاي سال ظهور اين است كه در آن سال باران بسياري مي‌بارد و به خاطر اين بارش زياد محصولات و ميوه‌ها و خرماهاي مختلف خراب شده و از بين مي‌روند چرا كه باران گاهي رحمت است و نعمت و گاه عذاب و نقمت. از امام صادق(ع) روايت شده كه فرمودند:
پيش از ظهور قائم(ع) در آن سال باران فراواني مي‌بارد كه محصولات و خرماهاي مختلف نخلستانها از بين مي‌رود ولي شما از اين حادثه شكايت نكنيد. 9
و سعيد بن جنيده چنين نقل كرده است:
در سالي كه حضرت مهدي(ع) ظهور مي‌كنند بيست و چهار باران نازل مي‌شود كه اثرات و بركات آن مشهود خواهد شد. ان‌شاءالله 10
و بر همين اساس است كه مي‌توان به معناي چنين احاديثي پي برد كه: امام صادق(ع) فرمودند:
در سال پيروزي حضرت فرات چنان شكافته مي‌شود كه آب وارد كوچه‌هاي كوفه مي‌شود
و در روايتي ديگر:
در سال پيروزي فرات شكافته شده و آب‌هاي آن وارد كوچه‌هاي كوفه مي‌شود. 11
3. سالي‌آكنده‌اززمين‌لرزه‌هاوخوف‌وفتنه‌هاي بسيار:
امام صادق(ع) فرموده‌اند:
از نشانه‌هاي قيام آن حضرت اين است كه در سالي پر از زلزله و سرما اتفاق مي‌افتد. 12
مهدي را به شما بشارت مي‌دهم كه پس از پديد آمدن اختلافات در ميان امتم و زلزله‌هاي بسيار ظهور خواهد كرد. 13
در آن زمان اختلافات شديد و فتنه‌هاي بسيار در زمين پيش مي‌آيد. 14
پيش از اين كشتار «يبوح» پيش خواهد آمد. «حاضران پرسيدند:» «يبوج» يعني چه؟ حضرت فرمودند: «يعني دائمي است و بدون وقفه ادامه مي‌يابد. 15
پيش از آمدن قائم دو مرگ مشاهده خواهد شد، مرگ قرمز و مرگ سفيد به طوريكه از هر هفت نفر 5 نفر بميرند.» 16
حضرت علي(ع) فرمودند:
پيشاپيش حضرت مهدي مرگ سرخ و مرگ سفيد پيش مي‌آيد و حمله ملخ‌ها در زمان او و در غير زمانش مانند رنگ‌هاي خون كشتار قرمز (ناشي از جنگ) و شمشير است و مرگ و مير سفيد به خاطر طاعون خواهد بود. 17
عبدالله بن بشار از اميرالمومنين علي(ع) نقل كرده است كه فرمودند:
زماني كه خداوند تبارك و تعالي اراده كند كه قائم آل محمد(ع) را ظاهر نمايد با جنگي كه آغاز و پايانش در ماه صفر است شروع مي‌كند كه اين ابتداي قيام قائم ما (اهل‌بيت) است. 18
جابربن جعفي مي‌گويد: «از امّام باقر(ع) پرسيدم كه معناي آيه «ولنبلونكم بشي‌ء من الخوف والجوع» 19 چيست؟» حضرت فرمودند:
جابر (اين آيه) يك معناي خاص دارد و يك معناي عام. معناي خاص، گرسنگي دركوفه است كه خداوند آن را مخصوص دشمنان آل محمد عليهم‌السلام قرار داده و به وسيله آن، آنها را هلاك مي‌كند.ولي معناي عام آن در شام محقق مي‌شود كه اهل آنجا به خوف و هراس و گرسنگي مبتلا مي‌شوند كه احدي به مانند آن مبتلا نشده باشد و گرسنگي پيـش از قيـام قائـم(ع) اسـت و خــوف و هـراس پـس از قيـام قائـم(ع). 20
امام باقر(ع) مي‌فرمايند:
حضرت مهدي(ع) جز در شرايط زير ظهور نمي‌كند. مردم شديداً دچار هراس و گرفتار زلزله‌هاي بسيار و طاعون شوند و جنگ نمايان و شديدي ميان اعراب واقع شود. اختلاف در دين و آيين پيدا كرده و وضعيت و احوالشان متغير گشته باشد.هر كس آرزويي داشته باشد آرزويش در هر صبح و عصر مرگ است تا آنجا كه فرمودند: قيام ايشان پس از يأس و نااميدي (مردم) است خوشا به حال كسي كه او را درك كند و از ياورانش باشد واي و صدها واي بر آن كه با او مخالفت كند و از امرش نافرماني و سرپيچي نمايد. 21
ابوبصير از امام صادق(ع) نقل كرده كه فرمودند:
ناچار پيش از قيام فتنه‌اي پيش مي‌آيد كه مردم در آن گرسنه مي‌شوند و هراس شديدي از كشتارها در دلشان مي‌افتد و مبتلا به كاستي و كم شدن اموال و محصولات و جان‌هايشان مي‌شوند. اين مسأله در قرآن مطلبي روشن و واضح است و سپس حضرت اين آيه را تلاوت فرمودند:
و لنبلونكم بشي‌ء من الخوف والجوع و نقص من الاموال والانفس والثمرات و بشر الصابرين 22
از اين مجموع احاديث شريفه كه سال ظهور را توصيف مي‌كنند در مي‌يابيم كه آن سال، سالي است با زمين لرزه‌ها و فتنه‌هاي بسياري كه حكايت از نبود و فقدان ثبات سياسي در برخي كشور و كثرت اختلافات و جنگ‌ها مي‌كنند كه آن هم به جنگي جهاني ختم مي‌شود كه در روايات از آن به جنگ و معركه قرقيسيا ياد شده است (كه به زودي به آن اشاره خواهيم كرد) و نتيجه زياد شدن جنگ‌ها، خوف و هراس و گرسنگي و كشتارها و مرگ و ميرها مي‌باشد و حوادث و اتفاقات اين سال به ظهور حضرت مهدي(ع) منتهي شده جهان پر از عدل و قسط مي‌گردد.
پس از ذكر اين احاديث كه اشاره‌اي گذرا به احاديث سال ظهور داشتند طي بخش‌هاي آتي به احاديثي كه دقيق‌ترين سال و خصوصاً نيمه دوم آن را توصيف مي‌كنند، خواهيم پرداخت.
ادامه دارد
منبع: موعود
پي‌نوشت‌ها :
1. غيبت نعماني، ص 179،بحارالانوار، ج 52، ص 240؛ بشارة‌الاسلام، ص122.
2. بحاراالانوار، ج52، ص210؛ بشارة‌الاسلام، ص123.
3. غيبة‌النعماني، ص171؛ بحارالانوار، ج52، ص232.
4. به مسأله بدأ درشماره‌هاي بعدي مفصلاً خواهيم پرداخت.
5. الغيبة، شيخ طوسي ص267، بحارالانوار، ج52، ص209؛ بشارة‌الاسلام 14.
6. الارشاد، شيخ مفيد، ج2، ص279؛ كمال‌الدين، ص649؛ الغيبة، شيخ طوسي، ص267؛ اعلام الوري. ص426.
7. اعلام الوري، ص430؛ بحارالانوار، ج2، ص291؛ منتخب الاثر، ص464.
8. الارشاد، شيخ مفيد، ج2، ص379؛ اعلام الوري، ص430.
9. اعلام الوري، ص428؛ بشارة‌الاسلام، ص125؛ الارشاد، شيخ مفيد ج2، ص377.
10. اعلام‌الوري، 429، الغيبة، شيخ طوسي، 269.
11. اعلام الوري، ص429؛ بشارة‌الاسلام، ص125؛ الارشاد، شيخ مفيد ج2، ص377؛ الغيبة شيخ طوسي، ص274.
12. يوم‌الخلاص، ص543، بيان الائمه(ع) ج2، ص431.
13. كمال‌الدين، ص655، بحارالانوار ج52، ص182.
14. المهدي والممهدون، ص 49، كمال‌الدين ص655، بحارالانوارج52، ص182.
15. كمال‌الدين، ص655، بحارالانوار، ج52، ص182.
16. كمال‌الدين، ص655، بحارالانوار ج52، ص182.
17. الغيبة، نعماني، 185، الارشاد، شيخ مفيد، ج2، ص372؛ الغيبة، شيخ طوسي، ص267.
18. بيان‌الائمه ج1، ص335.
19. سوره بقره(2) آيه155.
20. الغيبة، نعماني، ص168؛ بحارالانوار، ج52، ص229.
21. بحارالانوار، ج52، ص231؛ الزام‌الناصب، ج2، ص162؛ المهدي، آيت‌الله صدر، ص198.
22. الغيبة، نعماني، ص168؛ بحارالانوار ج52، ص229.
دوشنبه، اسفند ۰۷، ۱۳۹۱
شش ماه به ظهور- قسمت ۴
اشتراک در:
نظرات پیام (Atom)
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر