رشد ۵ هزار میلیارد تومانی بدهی دولت به بانکهای خصوصی + جدول

 

افزایش دارایی بانکهای خصوصی ناشی از خصوصی سازی چهار بانک دولتی بوده است. به گزارش خبرآنلاین؛ خبر جهش دارایی های بانکهای خصوصی طی دو سال گذشته، بسیار جالب به نظر رسید، براساس خبر منتشر شده حجم دارایی بانکهای خصوصی در کشور طی سال 88 تا بهمن ماه سال 90 معادل 460 درصد رشد کرده و در خبر با گرد کردن این عدد عنوان شده بود که دارایی بانکهای خصوصی در کشور شش برابر شده است. اما، اگر نگاهی دقیق تر به گزارش منتشر شده بانک مرکزی از دارایی های بانکهای خصوصی داشته باشیم؛ می بینیم که این رشد چندان هم که عنوان می شود واقعی نبوده است، یعنی بخش خصوصی در ایران نتوانسته است به خودی خود چنین جهشی را تجربه کند. در گزارش بانک مرکزی آمارهای مربوط به بهمن سال 88 تا بهمن سال 90 منعکس است و نکته اصلی در جهش اتفاق افتاده بین بهمن و اسفند سال 88 بوده، که بنابر متن گزارش در اسفند سال 88 تراز دارایی ها و بدهیهای چهار بانک صادرات، ملت، تجارت و رفاه از جمع بانکهای تجاری دولتی خارج و در جمع تراز بانکهای خصوصی و موسسات مالی و اعتباری مجوز دار بانک مرکزی لحاظ شده است. این جابجایی باعث شده است جمع دارایی های بانکهای خصوصی طی یک ماه از 79.6 هزار میلیارد تومان به 286 هزار میلیارد تومان افزایش یابد، بنابراین اگر بخواهیم به درستی محاسبه کنیم باید وضعیت دارایی بانکهای خصوصی را طی اسفند سال 88 تا بهمن سال 90 (تاریخ آخرین گزارش رسمی منتشر شده از سوی بانک مرکزی از تراز دارایی و بدهی بانکهای کشور) مورد مقایسه قرار گیرد. براین اساس دارایی بانکهای خصوصی در کشور اعم از بانکهایی که از بدو تاسیس خصوصی بوده اند و بانکهایی که به تازگی از دولتی به خصوصی تغییر وضعیت پیدا کرده از حدود 286 هزار میلیارد تومان به 445 هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است یعنی رشدی معادل 55 درصد، بنابراین اگر بخواهیم خبر فوق را تصحیح کنیم باید بگوییم طی دو سال دارایی بانکهای خصوصی کشور 1.5 برابر شده است. البته این افزایش دارایی هم قابل تامل است، زیرا در شرایط اقتصادی که در کشور شاهدش هستیم رشد 55 درصدی دارایی ها نیز جای تقدیر بسیار دارد. اما در این تراز دارایی چند نکته قابل تامل است، بر اساس ارقام مندرج در تراز نامه میزان بدهی های دولت به بانکهای خصوصی طی اسفند سال 88 تا بهمن سال 90 حدود 5 هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرده و این در حالی است که طی همین دوره میزان سپرده و وجوه دولتی در اختیار بانکهای خصوصی از حدود 4.8 هزار میلیارد تومان به رقمی معادل 1.3 هزار میلیارد تومان کاهش داشته است. به عبارت دیگر نسبت بدهی به سپرده دولت در بانکهای خصوصی از حدود 39 درصد به 8 درصد کاهش نشان می دهد، این به معنی افزایش برداشت دولت از منابع بانکهای خصوصی است که به شدت توان این بانکها را در ارایه تسهیلات به بخش های غیر دولتی را کاهش می دهد. این در حالی است که نسبت سپرده های قانونی بانکهای خصوصی به کل سپرده های این بانکها از حدود 7 درصد در اسفند سال 88 به 6.5 درصد در بهمن سال 90 کاهش پیدا کرده است که به معنی تلاش بانک مرکزی برای افزایش توان تسهیلات دهی بانکهای خصوصی بوده؛ ولی با توجه به افزایش حجم بدهی دولت به بانکهای خصوصی این کاهش سپرده قانونی نتوانسته است، توان تسهیلات دهی بانکها را به میزان تقاضای موجود در بازار پولی کشور افزایش دهد، نتیجه این روند که همزمان با کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی در بازار رسمی صورت، افزایش شدید قیمت پول در بازار غیر رسمی و رونق گرفتن مبادلات ربوی و شبهه ربوی در بازار سیاه پولی کشور بوده است، افزایش شدید نرخ پول در بازار سیاه در سالهای اخیر بی سابقه بوده است به طوریکه عنوان می شود قیمت پول در بازار ربوی امروز تا دو برابر سال 88 رسیده است. البته نباید از این موضوع غافل ماند که بانکهای خصوصی با تکیه بر برخی شرکتها به طور مثال لیزینگ به صورت رسمی سهمی از بازار ربویی پول دریافت می کنند و به نوعی با استفاده از تبصره هایی به دور زدن قوانین در مورد کاهش نرخ سود بانکی مشغول هستند.     ترکیب دارایی بانکهای خصوصی کشور تا بهمن ماه سال 1390 دارایی بهمن 1388 اسفند 1388 دارایی چهار بانک خصوصی شده (صادرات، ملت، تجارت و رفاه) بهمن 1389 اسفند 1389 بهمن 1390 دارایی های خارجی 3,743 36,188 32,445 49,588 54,222 61,840 اسکناس و مسکوک 337 1,675 1,338 3,145 2,662 2,662 سپرده های نزد بانک مرکزی  قانونی 6,035 16,222 10,186 18,769 19,132 23,308  دیداری 306 6,441 6,136 7,367 7,856 3,712  جمع: 6,341 22,663 16,322 26,136 26,987 27,020 بدهی بخش دولتی  دولت 2,018 10,803 8,785 16,774 16,047 16,304  شرکتهای دولتی 0 1,670 1,670 1,545 1,520 925  جمع: 2,018 12,473 10,455 18,319 17,567 17,230 بدهی بخش غیر دولتی 38,802 111,489 72,686 138,334 144,358 172,141 سایر 17,667 42,947 25,280 57,740 54,881 76,196 اقلام زیر خط 10,738 59,196 48,458 72,353 75,063 88,715 جمع کل: 79,647 286,631 206,984 365,616 375,741 445,804 منبع: بانک مرکزی    واحد: میلیارد تومان

View article...